Poradnik fotografii>Encyklopedia fotografii >Tryby podwyższone czułości
Dzisiejsze promocje RTV - kliknij tutaj i sprawdź!
Tryby podwyższonej czułości
W aparacie fotograficznym analogowym, czyli rejestrującym zdjęcia na filmie lub kliszy, czułość była określona załadowanym do aparatu filmem. Zmiana czułości była możliwa tylko poprzez wymianę filmu na inny.
Fotograficzny aparat cyfrowy ma czułość regulowaną w dość szerokim zakresie. Jednak istotną rolę odgrywa czułość podstawowa zwana też bazową. Czułość ta to po prostu czułość matrycy, jako takiej. Wynosi ona przeważnie ISO 100 dla cyfrowych aparatów kompaktowych. Czułość matrycy, determinująca czułość bazową aparatu daje zdjęcia najlepszej jakości, z najmniejszymi szumami. Podwyższanie czułości to po prostu wzmacnianie elektroniką aparatu sygnału zgromadzonego na poszczególnych pikselach. Im większe ustawimy wzmocnienie (jako wyższe ISO naszego aparatu), tym większe będą szumyy i gorzej będzie wyglądać zdjęcie zrobione w tych warunkach.
Warto pamiętać, że czułość matrycy zależy od wielkości pojedynczego piksela, ściślej od jego powierzchni czynnej, czyli tej, która wystawiona jest na wpadające do aparatu światło i ona właśnie gromadzi elektrony powstające w wyniku "bombardowania" jej fotonami.
Większość cyfrowych aparatów kompaktowych ma bardzo małe matryce, rzędu 5 x 7mm, a więc wielkości paznokcia na małym palcu. Jeżeli matryca ta składa się z 5, 6, czy nawet 8 milionów pikseli, to rozmiary każdego z nich są mikroskopijne. Bok jednego piksela ma około 5 do 3 mikrometrów (milionowych części metra, czyli tysięcznych części milimetra). Liczba elektronów, która może zostać wygenerowana w tak małym pikselu, przetworzona na napięcie jest bardzo mała. Czułość bazowa takich matryc jest około ISO 50, co pozwala na robienie dobrych zdjęć jedynie w jasnym świetle. Wystarcza to początkującemu amatorowi ale każdy chciałby kiedyś robić zdjęcia w słabym świetle.
Podwyższenie czułości z 50 do 100 ISO pogarsza jakość ale zdjęcia są jeszcze do przyjęcia. Wiele ostatnio wypuszczanych na rynek aparatów kompaktowych ma tzw. tryby wysokiej czułości, włączające się automatycznie przy fotografowaniu w bardzo słabym świetle. Jak działa aparat w takim trybie?
Tryby podwyższonej czułości
Istnieją DWIE podstawowe metody realizacji trybów podwyższonej czułości
- Stosowana w starszych kompaktach, sprzed roku 2006 i polega na zwykłym wzmocnieniu sygnału zarejestrowanego przez piksele matrycy.
- Stosowana w nowszych aparatach kompaktowych ale i lustrzankach, która wykorzystuje tzw. binning wraz ze wzmocnieniem sygnału.
Metoda druga jest bardziej zaawansowana technologicznie. Pojedyncze piksele w matrycy "łączone" są parami, po cztery, czy po osiem. Elektrony wygenerowane w takim zespole pikseli dodawane są i odczytywane jako jeden silniejszy sygnał. Zmniejsza to rozdzielczość rejestrowania obrazu, bo zamiast np. 8 milionów punktów ta sama powierzchnia matrycy rejestruje np. 4 miliony, czy tylko 2 miliony. Sygnał od każdej czwórki pikseli jest silniejszy, choć nie jest tak silny, jaki można otrzymać z jednego piksela o powierzchni 4x większej. Wynika to z faktu, że każdy piksel ma część swojej powierzchni zajętą elementami odczytującymi go. Zespół 4 pikseli ma 4 takie powierzchnię, podczas, gdy duży piksel (4x większy) na dużej matrycy ma tylko jeden element odczytujący. Obrazuje to Rys. 1.
Rys.1. Porównanie sumarycznej powierzchni czynnej (zielony kolor) czterech pikseli z powierzchnią czynną jednego piksela 4x większego. Kolorem czerwonym zaznaczono częśc piksela przysłoniętą elementami odczytującymi ładunek.
Podwyższenie czułości kosztem rozdzielczości nie wprowadza tak dużych szumów i dla jakości zdjęcia jest mniej degradujące.
Używasz Facebooku'a? Kliknij "lubię to", będziesz dostawał informacje o nowościach na naszym serwisie.